 |
นักดาราศาสตร์พบวิธีใหม่ในการค้นหาการปะทุของภูเขาไฟที่อยู่บนดาวเคราะห์ในระบบสุริยะอื่นได้แล้ว เป็นช่องทางใหม่ในการศึกษาดาวเคราะห์ที่ไกลโพ้นอีกทางหนึ่งปัจจุบันเทคโนโลยีทางดาราศาสตร์สามารถถ่าย
ภาพดาวเคราะห์ที่อยู่ระบบสุริยะอื่น หรือดาวเคราะห์ที่เป็นบริวารของดาวฤกษ์ดวงอื่นได้แล้ว แต่ภาพที่ดีที่สุด ก็เป็นได้เพียงจุดแสงจางเท่านั้น ยังไม่ถึงขั้นที่จะมองเห็นรายละเอียดบนพื้นผิวได้ แม้นักดาราศาสตร์คาดว่าเทคโนโลยีที่จะทำให้เรามองเห็นพื้นผิวของดาวเคราะห์ต่างระบบสุริยะยังอยู่ห่างออกไปอีกหลายทศวรรษ แต่การศึกษาเมื่อไม่นานมานี้พบว่าสำหรับการตรวจจับกิจกรรมทางภูเขาไฟบนดาวเคราะห์เหล่านั้น น่าจะอยู่ในวิสัยที่เทคโนโลยีปัจจุบันทำได้
เมื่อเกิดภูเขาไฟเกิดการปะทุขึ้น จะปล่อยซัลเฟอร์ไดออกไซด์ขึ้นสู่ชั้นบรรยากาศเป็นจำนวนมาก ภูเขาไฟจึงเป็นแหล่งซัลเฟอร์ไดออกไซด์ที่สำคัญที่สุดในบรรยากาศโลก หากโลกไม่มีภูเขาไฟแล้ว บรรยากาศของเราจะมีซัลเฟอร์ไดออกไซค์เป็นสัดส่วนน้อยกว่าที่เป็นอยู่ในปัจจุบันนี้มาก บนดาวเคราะห์ประเภทโลกในระบบสุริยะอื่นก็น่าจะเป็นแบบนี้เช่นกัน การตรวจจับซัลเฟอร์ไดออกไซด์จึงเป็นวิธีหนึ่งในการค้นหากิจกรรมทางภูเขาไฟในดาวเคราะห์ที่อยู่ห่างไกลได้
เทคนิคใหม่ที่นักดาราศาสตร์คิดค้นขึ้นมาในการค้นหาซัลเฟอร์ไดออกไซด์นี้อาศัยปรากฏการณ์ที่เรียกว่า อุปราคาทุติยภูมิ ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่ดาวเคราะห์อ้อมไปอยู่ด้านหลังดาวฤกษ์แม่และถูกดาวฤกษ์แม่บดบังจนมิด
นักดาราศาสตร์จะบันทึกสเปกตรัมของแสงจากทั้งระบบตลอดเวลา สเปกตรัมที่วัดได้ในช่วงที่ดาวเคราะห์ไม่ถูกบังจะเป็นผลรวมของทั้งแสงดาวฤกษ์และแสงดาวเคราะห์ ส่วนในช่วงของดาวเคราะห์ถูกดาวฤกษ์บดบัง แสงที่ได้ก็จะเป็นแสงจากดาวฤกษ์เพียงอย่างเดียว เมื่อหักลบแสงที่วัดได้จากทั้งสองช่วงนี้ ผลต่างก็คือแสงที่ได้จากดาวเคราะห์เพียงลำพัง ซึ่งนักดาราศาสตร์แยกสเปกตรัมเพื่อหาองค์ประกอบทางเคมีของดาวเคราะห์ดวงนั้นได้
โลกในยุคเริ่มต้นมีภูเขาไฟปะทุบ่อยกว่าที่เป็นอยู่ในปัจจุบันมาก ดังนั้นนักดาราศาสตร์จึงเชื่อว่าดาวเคราะห์ดวงอื่นก็คงเป็นเช่นเดียวกัน การศึกษาภูเขาไฟบนดาวเคราะห์ดวงอื่นจึงเป็นเครื่องมือสำคัญในการเรียนรู้ต้นกำเนิดของดาวเคราะห์ด้วย
ที่มา:* Astronomers to detect alien volcanoes - cosmosmagazine.com
เรียบเรียงข้อมูลเพิ่มเติมโดย menmen